Khám phá triết lý Ngũ hành của ẩm thực Chay

Ẩm thực chay từ lâu đã vượt ra khỏi khuôn khổ của một chế độ ăn kiêng, trở thành một nghệ thuật sống đề cao sự hài hòa giữa con người và vũ trụ. Tinh hoa ấy được thể hiện trọn vẹn trong triết lý âm dương ngũ hành, nơi mỗi món ăn là một bản giao hưởng của các nguyên tố tự nhiên. Cùng Riverside Palace khám phá sự độc đáo của triết lý Ngũ hành trong ẩm thực chay!

Triết lý Ngũ hành trong ẩm thực: Khi món ăn là liệu pháp

Nguồn gốc của Ngũ hành

Từ hàng ngàn năm trước, người phương Đông đã xây dựng một hệ thống triết học vĩ đại để giải thích vạn vật: triết lý âm dương ngũ hành. Âm và Dương đối lập nhưng luôn tồn tại song song và hòa quyện, tạo nên sự cân bằng cho mọi sự vật, hiện tượng. Ngũ hành là năm nguyên tố cơ bản: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, đại diện cho sự vận động không ngừng của vũ trụ. 

Triết lý Ngũ hành

Trong đó, Mộc sinh Hỏa, Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy, Thủy sinh Mộc (tương sinh) và Mộc khắc Thổ, Thổ khắc Thủy, Thủy khắc Hỏa, Hỏa khắc Kim, Kim khắc Mộc (tương khắc).

Lợi ích của cân bằng ngũ hành trong ăn uống

Triết lý này không chỉ là một học thuyết trừu tượng mà còn được ứng dụng mạnh mẽ vào y học và ẩm thực nói chung và món chay nói riêng. Theo quan niệm của y học cổ truyền, mọi bệnh tật phát sinh đều do sự mất quân bình âm dương trong cơ thể. Do đó, việc ăn uống chính là phương pháp chữa bệnh và phòng bệnh hiệu quả nhất. 

Món ăn không chỉ nuôi dưỡng thể chất mà còn là "ẩm thực liệu pháp" giúp cân bằng nội tại, đưa cơ thể về trạng thái hài hòa. Người Việt, với sự tinh tế của mình, đã biến việc nấu nướng thành một nghệ thuật thăng hoa triết lý này. Họ đặc biệt chú trọng đến sự hòa hợp âm dương giữa các loại rau củ, gia vị, giữa cơ thể và môi trường tự nhiên, để mỗi bữa ăn không chỉ ngon miệng mà còn mang lại sức khỏe bền vững.

>>> Lợi ích của việc ăn chay?

Minh chứng của sự kết hợp Ngũ hành trong ẩm thực chay

Trong ẩm thực chay, nguyên tắc này được thể hiện một cách tinh tế. Ví dụ điển hình là việc kết hợp các loại rau củ có tính hàn (lạnh, âm nhiều) với các loại gia vị có tính nhiệt (nóng, dương nhiều). 

Khi ăn một bát chè đậu xanh, một món có tính hàn, người Việt thường cho thêm vài lát gừng để tạo sự cân bằng, giúp bụng không bị lạnh. Hay món gỏi cuốn với các loại rau sống thanh mát, có tính hàn, sẽ được chấm kèm nước mắm chay chua ngọt, đậm vị và một chút ớt tươi để trung hòa. Tương tự, món canh chua với các loại rau củ có tính mát thường được nêm nếm thêm ớt, gừng, sả - những gia vị có tính nhiệt. 

Tất cả đều là những minh chứng sống động cho sự cân bằng âm dương trong ẩm thực chay truyền thống, giúp cơ thể dễ tiêu hóa và hấp thụ trọn vẹn dưỡng chất từ thực vật.

Ngũ hành biểu thị như thế nào trong ẩm thực?

Màu sắc và vị đều đại diện cho 1 yếu tố trong ngũ hành

Người ta dựa vào hai yếu tố trực quan nhất để phân định ngũ hành trong ẩm thực đó là: màu sắc và hương vị. Mỗi màu sắc, mỗi hương vị không chỉ tô điểm, tăng vị cho món ăn mà còn đại diện cho một hành tố, một cơ quan và một nguồn năng lượng sống.

• Hành Kim – Sắc trắng, vị cay: Kim đại diện cho sự tinh khiết, thanh cao, và cứng rắn. Trong cơ thể, Kim tương ứng với phổi và đại tràng. Các món chay thuộc hành Kim thường mang màu trắng của củ cải, khoai tây, nấm, đậu hũ... và vị cay nhẹ của tỏi, ớt chuông trắng hay hành tây. Những thực phẩm này giúp tăng cường sức khỏe hệ hô hấp, thanh lọc cơ thể và mang lại cảm giác nhẹ nhàng, sạch sẽ.
• Hành Mộc – Sắc xanh, vị chua: Mộc là biểu tượng của sự sống, của thiên nhiên và sự sinh sôi. Mộc ứng với gan và túi mật. Sắc xanh tươi mát của các loại rau, dưa chuột, cần tây, đậu cove... hòa cùng vị chua của chanh, giấm, quả me chính là bản giao hưởng của hành Mộc. Những món ăn này giúp kích thích tiêu hóa, thanh nhiệt giải độc và mang lại cảm giác sảng khoái, tươi mới.
• Hành Thủy – Sắc đen, vị mặn: Thủy tượng trưng cho nước, sự mềm dẻo và sâu lắng. Thủy liên kết với thận và bàng quang. Các món thuộc hành Thủy thường mang sắc đen của đậu đen, vừng đen, nấm hương, mộc nhĩ, rong biển... và vị mặn nhẹ. Ăn những thực phẩm này giúp bồi bổ thận khí, tăng cường sức đề kháng và mang lại sự trầm tĩnh, ổn định.
• Hành Hỏa – Sắc đỏ, vị đắng: Hỏa là ngọn lửa của sự sống, của nhiệt huyết và đam mê. Hỏa ứng với tim và ruột non. Sắc đỏ rực rỡ của cà chua, ớt, gấc, gạo đỏ... cùng vị đắng nhẹ của một số loại rau như rau đắng, khổ qua, tạo nên sức sống mãnh liệt. Thực phẩm thuộc hành Hỏa giúp tăng cường lưu thông máu, bồi bổ tim mạch và mang lại nguồn năng lượng bùng cháy.
• Hành Thổ – Sắc vàng, vị thanh ngọt: Thổ là cội nguồn của sự sống, là đất mẹ nuôi dưỡng vạn vật. Thổ tương ứng với tì vị và dạ dày. Màu vàng ấm áp của bí ngô, khoai lang, ngô, đậu tương, nghệ... cùng vị ngọt dịu tự nhiên mang đến sự tròn đầy, no đủ. Những món ăn này giúp cải thiện hệ tiêu hóa, mang lại cảm giác ấm áp và vững chãi.

Buffet chay Ngũ hành tại Riverside Palace: Nơi triết lý trở thành nghệ thuật thưởng thức

Menu buffet chay Ngũ hành 

Tại Riverside Palace, triết lý ngũ hành không chỉ là một lý thuyết mà đã được biến hóa thành một trải nghiệm ẩm thực đầy sống động trong mùa Vu Lan, một “nghi thức tri ân” đối với những giá trị truyền thống.

Khu vực hành Kim

• Hành Kim: Khu vực này chào đón thực khách bằng sắc trắng tinh khôi và hương vị nhẹ nhàng, tinh tế. Món đậu hũ non hấp tàu xì với miếng đậu mềm mại, tan chảy ngay đầu lưỡi, kết hợp cùng vị mặn thanh của tàu xì, tạo nên sự cân bằng hoàn hảo. Hoành thánh rau củ với lớp vỏ mỏng, giòn tan và phần nhân rau củ thanh khiết, không dầu mỡ, chính là biểu tượng của sự trong lành. Cơm hấp lá sen mang hương thơm tự nhiên, dịu nhẹ, đưa thực khách trở về với sự mộc mạc, thuần khiết.

Khu vực hành Mộc

• Hành Mộc: Khu vực này tràn ngập sắc xanh của sự sống. Những món ăn như salad rau củ tươi, gỏi cuốn thanh đạm, và súp rau củ ngọt lành không chỉ giúp cân bằng hệ tiêu hóa mà còn mang lại cảm giác sảng khoái, tràn đầy năng lượng. Vị chua của chanh, vị chát của một số loại rau... giúp đánh thức vị giác, chuẩn bị cho một bữa tiệc đa sắc màu.

Khu vực hành Thuỷ

• Hành Thủy: Thủy không chỉ có sắc đen của sự huyền bí mà còn mang vị ngọt của sự đủ đầy, phong phú. Điều này được thể hiện trọn vẹn qua hơn 15 loại bánh và chè truyền thống. Từ chè đậu đen, chè mè đen cho đến các loại bánh ngọt thanh, mỗi món ăn là một lời mời gọi kết thúc bữa tiệc một cách viên mãn. Sự kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên và một chút mặn nhẹ của nước cốt dừa tạo nên sự hài hòa tuyệt đối, giúp thực khách cảm nhận được sự lắng đọng, an nhiên.

Khu vực hành Hoả

• Hành Hỏa: Đắm chìm trong sắc đỏ rực rỡ và hương vị cay nồng của hành Hỏa. Những món ăn như phở chay, lẩu Thái nóng hổi hay bún Huế sa tế đậm đà không chỉ làm ấm cơ thể mà còn mang lại cảm giác bùng nổ, đầy hứng khởi. Vị cay, vị đắng của các loại gia vị tạo nên sự kích thích mạnh mẽ, giúp đánh thức mọi giác quan.
• Hành Thổ: Cuối cùng là sự trở về với đất, với hành Thổ. Sắc vàng ấm áp và vị ngọt thanh, tròn đầy của các món ăn như pizza nấm, nui pesto hay đậu hũ hầm rượu đỏ mang đến cảm giác no đủ, vững chãi. Đây là những món ăn giúp làm dịu bao tử, mang lại cảm giác ấm cúng như bữa cơm gia đình.

FAQ về ẩm thực chay

1. Ăn chay có đảm bảo đủ dinh dưỡng không? 

Có. Chế độ ăn chay lành mạnh, được lên thực đơn khoa học với đa dạng các loại rau, củ, quả, nấm, các loại đậu và hạt vẫn cung cấp đủ protein, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Điều quan trọng là phải biết cách kết hợp các loại thực phẩm một cách hợp lý để đảm bảo cân bằng.

2. Giá buffet chay ở Riverside Palace là bao nhiêu?

Giá Buffet Chay Ngũ hành tại Riverside Palace là 380.000VNĐ/khách (từ 1m4 trở lên). Với trẻ em từ 1m-1m4 giá vé là 150.000 VNĐ/khách. Trẻ dưới 1m được miễn phí. 

Ngoài ra, Riverside Palace đang có ưu đãi mua 3 tặng 1 dành cho khách đặt bàn trước. Chi tiết ưu đãi xem tại đây

Buffet chay Ngũ hành tại Riverside Palace không chỉ là một bữa tiệc, mà còn là một hành trình khám phá bản thân và sự hòa quyện của triết lý ngũ hành. Thực khách đến đây không chỉ để thưởng thức những món ăn ngon mà còn để cảm nhận bằng cả năm giác quan, để “vị giác thăng hoa” và “tâm hồn an nhiên” sau những bộn bề của cuộc sống. Hi vọng với chia sẻ trên của Riverside Palace, bạn đã hiểu thêm về triết lý ngũ hành trong ẩm thực cũng như có thêm 1 điểm dừng chân để thưởng thức món chay tròn vị.